ဗဟုသုတ

“ကလိမ်စေ့ငြမ်းဆင် ၊ ကလိမ်ချုံ၊ကလိမ်ကျသည်” ရဲ့ အဓိပ္ပါယ်

ကလိမ်စေ့ငြမ်းဆင် ၊ ကလိမ်ချုံ၊ကလိမ်ကျသည်

ကလိမ်စေ့ ငြမ်းဆင်

ကလိမ်ပင်မှ ကလိမ်သီးအစေ့သည် ဆီသုတ်ထားသည့်အလား အလွန်ပြောင်ချောနေပါသည်။ထိုကလိမ်စေ့များအား လျှောမကျအောင် တစ်စေ့ပေါ်တစ်စေ့ထပ်ကာ ငြမ်းအဖြစ်အသုံးပြုဖို့ ဆိုသည်မှာ အလွန်ခက်ခဲလှပါသည်။

ထို့သို့ခက်ခဲလှသည်ကို အလွန်မြင့်သော လူတက်ရောက်စရာငြမ်းအဖြစ် အသုံးပြုမည်ဆိုသည်မှာ မဖြစ်နိုင်သော အလုပ်တစ်ခုကို လုပ်နေကြောင်း ဥပမာပြုခြင်းဖြစ်သည်။

ထိုသို့ မဖြစ်နိုင်သော အရာကို ပြောဆိုသည်ဖြစ်စေ၊ပြုလုပ်သည်ဖြစ်စေ ထိုစကားအား တင်စားပြောဆိုကြသည်။

တချို့ကမူ “ကလိမ်”မှ “လိမ်” ကိုယူပီး (လိမ်လည်)ဟု အဓိပ္ပါယ်ယူကာ “ဆင်” မှ (ဉာဏ်ဆင်) ဟု အဓိပ္ပါယ်ကောက်ကာ (လိမ်လည်၍ ဥာဏ်ဆင်သည်) ဟူ၍လည်း ဖွင့်ဆိုကြပါသည်။

ထို့ကြောင့် “ကလိမ်စေ့ ငြမ်းဆင်” ဟူသော အဓိပ္ပါယ်မှာ (မဖြစ်နိုင်သည်ကို လိမ်လည်လှည့်ဖျား ချဲ့ထွင် ပြောဆိုသည်)ကို ဆိုလိုခြင်းဖြစ်လေသည်။

ကလိမ်ချုံ၊ကလိမ်ကျသည်

ကလိမ်ပင်သည် ချုံပင်သဏ္ဌာန်ဖြစ်လာပြီးရှုပ်ထွေးလာသည်။ကလိမ်ပင်အနည်းငယ်ကြီးလာပါက လူမဆိုထားနှင့်။တိရစ္ဆာန်ကြီးများကိုပင် ငြိတွယ်ဒုက္ခရောက်စေတတ်သည်။

ထိုသဘောကိုယူ၍ အရှုပ်အထွေးများသောကိစ္စရပ်များအား “ကလိမ်ချုံ” ဟု ဥပမာပေးပီး လိမ်လည်လှည့်ဖြားကောက်ကျစ်သော သူများအား ” ကလိမ်ကျသည်” ဟု သုံးနှုန်းကြပါသည်။အကိုင်းအခက်၌ဆူးများပါလေသည်။

(မှတ်ချက် – တချို့က ” ကလိန်” ဟု စာလုံးပေါင်းမှားယွင်းရေးသားကြလေသည်။မြန်မာအဘိဓာန်နှင့် စာလုံးပေါင်း သတ်ပုံကျမ်းတို့၌ ” ကလိမ်” ဟုသာ ရေးသားထားပါသည်)

Credit

ကိုးကား –

ဦးသိန်းအောင်(မြန်မာစာ)၊မြန်မာစကားဇစ်မြစ်

မြန်မာ့အဘိဓာန်၊စာလုံးပေါင်းသတ်ပုံကျမ်း

ဓာတ်ပုံ – Google

Zawgyi

ကလိမ္ေစ့ျငမ္းဆင္ ၊ ကလိမ္ခ်ဳံ၊ကလိမ္က်သည္

ကလိမ္ေစ့ ျျငမ္းဆင္

ကလိမ္ပင္မွ ကလိမ္သီးအေစ့သည္ ဆီသုတ္ထားသည့္အလား အလြန္ေျပာင္ေခ်ာေနပါသည္။ထိုကလိမ္ေစ့မ်ားအား ေလွ်ာမက်ေအာင္ တစ္ေစ့ေပၚတစ္ေစ့ထပ္ကာ ျငမ္းအျဖစ္အသုံးျပဳဖို႔ ဆိုသည္မွာ အလြန္ခက္ခဲလွပါသည္။

ထို႔သို႔ခက္ခဲလွသည္ကို အလြန္ျမင့္ေသာ လူတက္ေရာက္စရာျငမ္းအျဖစ္ အသုံးျပဳမည္ဆိုသည္မွာ မျဖစ္နိုင္ေသာ အလုပ္တစ္ခုကို လုပ္ေနေၾကာင္း ဥပမာျပဳျခင္းျဖစ္သည္။

ထိုသို႔ မျဖစ္နိုင္ေသာ အရာကို ေျပာဆိုသည္ျဖစ္ေစ၊ျပဳလုပ္သည္ျဖစ္ေစ ထိုစကားအား တင္စားေျပာဆိုၾကသည္။

တခ်ိဳ႕ကမူ “ကလိမ္”မွ “လိမ္” ကိုယူပီး (လိမ္လည္)ဟု အဓိပၸါယ္ယူကာ “ဆင္” မွ (ဉာဏ္ဆင္) ဟု အဓိပၸါယ္ေကာက္ကာ (လိမ္လည္၍ ဥာဏ္ဆင္သည္) ဟူ၍လည္း ဖြင့္ဆိုၾကပါသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ “ကလိမ္ေစ့ ျငမ္းဆင္” ဟူေသာ အဓိပၸါယ္မွာ (မျဖစ္နိုင္သည္ကို လိမ္လည္လွည့္ဖ်ား ခ်ဲ့ထြင္ ေျပာဆိုသည္)ကို ဆိုလိုျခင္းျဖစ္ေလသည္။

ကလိမ္ခ်ဳံ၊ကလိမ္က်သည္

ကလိမ္ပင္သည္ ခ်ဳံပင္သဏၭာန္ျဖစ္လာၿပီးရႈပ္ေထြးလာသည္။ကလိမ္ပင္အနည္းငယ္ႀကီးလာပါက လူမဆိုထားႏွင့္။တိရစာၦန္ႀကီးမ်ားကိုပင္ ၿငိတြယ္ဒုကၡေရာက္ေစတတ္သည္။

ထိုသေဘာကိုယူ၍ အရႈပ္အေထြးမ်ားေသာကိစၥရပ္မ်ားအား “ကလိမ္ခ်ဳံ” ဟု ဥပမာေပးပီး လိမ္လည္လွည့္ျဖားေကာက္က်စ္ေသာ သူမ်ားအား ” ကလိမ္က်သည္” ဟု သုံးႏႈန္းၾကပါသည္။အကိုင္းအခက္၌ဆူးမ်ားပါေလသည္။

(မွတ္ခ်က္ – တခ်ိဳ႕က ” ကလိန္” ဟု စာလုံးေပါင္းမွားယြင္းေရးသားၾကေလသည္။ျမန္မာအဘိဓာန္ႏွင့္ စာလုံးေပါင္း သတ္ပုံက်မ္းတို႔၌ ” ကလိမ္” ဟုသာ ေရးသားထားပါသည္)

Credit

ကိုးကား –

ဦးသိန္းေအာင္(ျမန္မာစာ)၊ျမန္မာစကားဇစ္ျမစ္

ျမန္မာ့အဘိဓာန္၊စာလုံးေပါင္းသတ္ပုံက်မ္း

ဓာတ္ပုံ – Google